Saturday, May 12, 2012

काठमाडौंको भ्रमण का सुखद अनुभूति हरु ................


२०६९ सालले साचो अर्थ मा मेरो जीवन मा नया आयाम थप्न पुगेको छ . प्रसङ्ग यसपाली को काठमाडौंको सुखद अनुभूति हरु . यो अनुभव लाई ब्लग को रुप दिएर साथी हरु संग बाटना चाहन्छु म .अरु ले सुन्दा सायद यसलाई साधारण रुप ले बुझ्ने गर्नु हुन्छ होला तर मेरो लागि यो मेरो जीवन को अनुभव मा जोडिएको एउटा सुखद आयाम हो ..
यो प्रसङ्ग लाई यसरी जोड्न चाहन्छु यसपाली आमा को नियमित स्वश्य जाच को लागि म , आमा बहिनि भाइ लाई लिएर काठमाण्डौ गए . आमा को नियमित जाच त महत्वपूर्ण काम छदै थियो तर यहि बाट केहि इच्छा हरु बोकेर पनि हिडे म त्यो थियो आदरणीय गुरु डा.गोविन्दराज भट्टराई संग भेट्ने .यहाँ बाट हिड्दा वहा संग भेट्न हिच्किचाहट थियो कतै मन मा तर फेसबुक मा वहा को रेस्पोन्स देखेर अलि आट दरो बनाएर हिडेको थिए . आमा को नियमित स्वास्थ्य जाच संगै वहा लाई भेट्ने निर्णय पनि गरे . भेट भन्दा पहिले मैले वहा बाट लिखित केहि कृतिहरु किन्ने विचार गरे . वहा को पहिलो कृति मुग्लान त मैले पाए तर हालै बजार मा आएको सुकरात को डायरी पाउन सकिन बाध्य भएर मैले गोविन्द सर लाई नै फोन गरेर सोध्नु पर्यो वहा ले रत्न पुस्तक मा पाउछ भन्नु भयो अनि मैले हजुर लाई भेट्ने इच्छा छ भन्दा वहाले सहर्स स्विकार्नु भयो मैले सुकरात को डायरी रत्न पुस्तक मा किनेर वहालाई भेट्न किर्तिपुर को वहा को आवास मा भाइ बहिनि सहित पुगे वहा भेट्ने बितिकै नसोचेको प्रतिक्रिया पाए वहा जस्तो विद्वान ले हामी जस्तो झुसे लारे लुम्रे लाई दिएको यो माया अनि सम्मान ले वहा प्रति को स्रद्धा झन बढ्न पुगेको छ वहा को सामु म झन निहुरेको छु आदर ले . वहा ले यति टाढा बाट भेट्न आएका बहिनीहरु भनेर मेडम संग पनि भेट गराउनु भयो .यति मात्र होइन वहाको कोठा मा प्रवेश गर्ने बितिकै मलाई कता कता पबित्र मन्दिर मा प्रवेश गरेको भान भयो . वहा संग को बसाई बडो रमाइलो भयो मैले लागेको पुस्तक देखाये वहालाई. वहाले म नै उपहार को रुप मा दिन्थे भन्दा झन मन प्रफुल्लित भयो तर पहिलो भेट मा नै मैले कसरी हजुर को पुस्तक दिनुस भनेर भन्न सक्थे र ? त्यसैले मैले किन्नै उचित बुझेर २ वटा किताब किनेर लागेको थिए कारण मैले सुकरात को डायरी पढेको थिएन किनेर पनि किन भने दुवै पुस्तक मा वहा को हस्ताक्षर लागे पछि मात्र पढ्ने विचार थियो तर मैले मुग्लान भने सुनिसकेको थिए . समय निकै दिनु भयो सुकरात को डायरी देखेर वहा ले सुकरात को पाइला पढ्नु भयो भनेर भन्नु भयो मैले नपढेको ले छैन भने . वहाले सुकरात को डायरी सुकरात को पाइला को श्रीन्खला हो त्यसिले यो पढ्नु भन्दा पहिले सुकरात को पाइला पढ्नु होला भन्ने सुझाव दिनु भयो अनि सुकरात को पाइला र , गोधुली मा दश पाइला अर्को दिन बहिनि लाई उपहार दिउला तर वहा को यात्रा संस्मरण संगै बसौ यो रात वहा संग नभएको ले किन्न भन्नु भयो र आर्को दिन दिने बाचा गर्नु भयो . यो पलहरुलाई हामीले क्यामेरा मा कैद पनि गर्न भ्यायौ .वहा संग को यो बसाई बडो रमाइलो र अबिस्मरनिया बनेको छ मेरो लागि वहा को त्यो स्वागत अनि वहाको लेख पढ गर्ने कोठा देखेर म दङ्ग भए कस्तो पबित्र ठाउँ मा आएको जास्तो लाग्यो .वहा अग्रेजी का प्राद्यापक तथा विद्वान भए पनि एक शब्द पनि अंग्रेजी बोलीमा नमिसाई बोल्दा केहिना काम काम हरु ले टुटेफुटेको अंग्रेजी बोल्नेलाई जिस्काको जस्तो लाग्यो .मैले एउटा  जिज्ञासा पोखे हजुर त अग्रेजी को प्राद्यापक अनि नेपाली मा लेखनु हुन्छ नेपाली भाषा साहित्य को लागि लागि पर्नु भा छ वहा को सब्द मा बहिनि अग्रेजी त आफै माथि छ नि यसमा हामीले गर्ने ठाउँ के छ र ? नेपाली भाषा को लागि पो गर्नु पर्छ त भन्नु भयो यसले मन छोयो मेरो . बसाई रमाइलो भयो अनुभव आदान प्रदान अनि चिनजान राम्ररी भयो पहिले वहाहरु को पुर्खा पनि हाम्रै गाऊ हुददै झापा अनि हाल काठमाडौं सम्म को यात्रा सुनाउनु भयो वह संग त हाम्रो मितेरी साइनो पनि पो परेछ वातावरण सहज बन्यो . वहा संग मलाई पनि ब्रिटिश आर्मी सम्बन्धि बिध्याबरिधि गर्ने इच्छा ब्यक्त गरे तर अग्रेजी भाषा  मा दखल नहुनु मेरो इच्छा मा बाधक हो भने वहा  ले भन्नु भयो मान्छे ले आट्यो भने के हुन्न र मान्छे मा केहि गर्ने इच्छाशक्ति भयो भने सबै कुरा सम्भव हुन्छ यदि यसको लागि बेलायत जानु चाहनु हुन्छ भने म सहयोग गर्न सक्छु भनेर मलाई हौस्याउनु भयो . मैले गर्न सक्नु नसक्नु त्यो अफ्नो ठाउमा छ तर मन म लग्यो संगत त ठुलै संग गर्नु पर्ने रैछ हरेक पाइला मा एक नया सिकाई , नया अनुभव . अन्तत मैले किताब किनेर लागेको सुकरात को डायरी मुग्लान मा हस्ताक्षर गरिदिनु भयो . मलाई धेरै खुसि लाग्यो लगभग १ घण्टा को बसाई मा यी रमाइला अनुभव संगाली अर्को दिन मा पुन भेट गर्ने बाचा सहित हामी हिड्यौ वहा ले हिड्ने बेला मा अर्को दिन आउदा यहाँ बस्ने गरि आउनु है बहिनि भन्नु भयो . मन प्रफुलित भयो  कुनै तीर्थ  पुगेर हिड़ेको  भान  भयो . अन्ततः अनि त्यहाँ बाट बिदा लियौ .

पुन आफ्नो व्यक्तिगत काम मा लाग्यौ . २/३ दिन पस्चात फेरी कुरा भयो वहाले भन्नु भएको संगै बसौ यो रात किनेर वहा संग भेट्न बागबजार को रत्नपुस्तक नजिक को रेस्टुरेन्ट मा हामी पुग्यौ त्यहाँ सर संगै अरु २ जना पनि हुन्हुत्यो वहा ले छेउमा आएर बस्नु भन्नु भयो म वहा को छेउ को सोफा मा गएर बसे वहा ले अगी देखि नै बस्नु भएको पाको मानुभाव तिर देखाएर भन्नु भयो वहालाई चिन्नु भयो बहिने वहा बसाई उपन्यास का लेखक श्री लिल बहादुर क्षेत्री म त दंगै परे कहिले कल्पना नगरेको दुर्लब अनुभव गर्न पाउदा १५/२० वर्ष अगाडी हाम्रो कोर्स मा पढ्नु पर्ने बसाई उपन्यास का लेखक लाई भेट्न पाउदा. वहा ८० बर्सका बयोबृद्ध हुनु भा रैछ छोरि ज्वाई सहित काठमाडौं ब्च भ्रमण मा आउनु भएको रैछ .हामीले आफ्नो क्यामेरा मा यी दुर्लब अनुभव लाई कैद गर्न पनि भ्यायौँ गोविन्द सर ले भन्नु भयो यी तस्बिर हरुलाई फ्रेम गरेर राख्नु है बहिनि कहिले फेरी नदोहोरिन सक्छ .साचो अर्थ मा हो पनि म त्यसै नै गर्छु . वहा ले मलाई अन्तमा आफ्नो हस्ताक्षर सहित २ वटा पुस्तक सुकरात को डायरी र गोधुली मा दस पाइला उपहार दिनु भायो . .यो दुर्लव अनुभव अनि अवसर ले मेरो जीवन मा अलि उर्जा थपेको छ . मैले अब साहित्य पठन लाई समय दिने प्रण गर्दै अरु किताब पनि किनेर ल्याए जस्तै कर्ण शाक्य को सोच , जगदिश घिमिरे को अन्तर्मन को यात्रा . यी किताब हरु आब समय मिलाएर पढ्ने विचार मा छु . यसले पकै पनि मेरो ज्ञान लाई सागुरो घेरा बाट निकाल्ने छ .

अर्को अनुभव भनेको यसपाली भाई लाई पनि घुमाउनु पर्ने भएको ले धेरै वर्ष पछि नघुमेका अनि काठमाडौं को बसाई मा पनि कहिले नघुमेका ठाउँ को यात्रा पनि गरियो बिगत छ वर्ष को जागिरे जीवन देखि केहि समय निकाल्न यसपाली सफल भए अनि यी अनुभब पनि बटुल्न पाए . आर्को आनुभव भनेको यसपाली सोच्दै नसोची १ महँगो प्रविधि पनि हाथ लाग्यो जसको सुखद अनुभव गर्दा रमाइलो लागेको छ जसको सहयोग बाट यो प्रविधि हाथ लाग्यो उसलाई पनि धन्यवाद .

Wednesday, May 9, 2012

एउटा बेनाम पत्र .............१

Dear ...............
           मलाई थाहा छैन मैले तिमिलाई  कसरी सम्बोधन गरु बिगत ५ वर्ष यता सायद मैले तिमिलाई  कहिले तिम्रो नाम ले बोलायिन जुन नाम ले बोलाए त्यो नाम अब सायद त्यो नाम ले बोलाउन अधिकार छैन अनि सुहौदैन  पनि होला तर यो सत्य हो मन मनै त त्यहि नाम लिन्छु अनि मेरो हरेक सास अनि ढुकढुकी ले यहि नाम दोहोर्यौछ दिन रात . यति दिन सम्म तिमि सम्पर्क बिहिन भयौ सायद म तिम्रो जिन्दगीमा कुनै ठाउँ बनाउन सकिना होला . मैले आफैलाई सम्हाल्ने धेरै प्रयास गरे दिन ,हप्ता, महिना हुदै बर्ष पनि बित्यो तर म आफैलाई सम्हाल्न सकिन न मेरो मन लाई अन्त कतै मोड्न सके त्यसैको फलस्वरुप धेरै दिन ले म तिमीलाई मिस्ड कल गरि रहेको  छु ; पहिले कहिकाहिँ गर्थे अहिले यस्को मात्रा बढेको छ अनि तिमि पनि प्राय फर्कौछौ यस्ले मेरो हौसला बढाएको छ त्यसको लागि धन्यबाद. यो मिस्ड कल ले तिम्रो उपस्थिति गराउछ अनि जलेको मन लाई सितलता दिन्छ . हुन त तिम्रो लागि यस्को कुनै अर्थ नहुन सक्छ यो तिमीले बिगत मा साबित गरिसकेको छौ तर मेरो लागि सबै नै थोक बनेको छ यसैले मेरो ढुकी ढुकी चलेकको छ . कदाचित तिम्रो बोलि सुन्न नपाए पनि यसैको आवाज ले म चलायमान छु  तर म त्यति स्वार्थी पनि हुन सक्दिन छुइन पनि नहुने कोशिस गर्छु पनि , कहिँ मेरो क्रियाकालापले तिमिलाई असजिलो त बनाएको छैन ? यदि त्यस्तो भएको भए मलाई माफ गर्नु अनि मलाई अप्ठ्यारो नमानी भन्न सक्छौ .....तिमि ले तिम्लाई लागेको महसुस गरेको कुरा भन्नै पर्छ यो बानी सुधार भन्ने मेरो अनुरोध किन भने तिम्रो मौनता ले आज यो घटना घटन पुग्यो  . तिमिलाई  असजिलो बनाउने मेरो आसय होइन .तिमि सधै भन्छौ तिमि अलि बुझ्ने मान्छे. हुन सक्छ केहि हद सम्म म अरुलाई त बुझुला त आफ्नो मन ले अनि मस्तिष्कले पनि धोका दिन्छ , नियन्त्रण बाहिर जान्छ मैले म आफ्नो पागलपन बाट बाहिर निस्कन सकेको छैन तर तिमि होस् म छौ तिमि मलाई सम्झाउन सक्छौ , हाकी भन्न सक्छौ . मैले धेरै पटक आफ्नो गल्तीहरु दोहोर्याएको छु यसको हेक्का छ मलाई यसले तिम्रो नज़रमा मेरो लागि कस्तो छबि बनेको होला भन्ने पनि कल्पना गर्न सक्छु . 

          Dear .........  माया भन्ने स्वार्थ मात्र होइन रैछ भन्ने कुरा यो १/२ वर्ष मा थाहा पाए पहिले तिमि संग जीवन बिताउने लोव तथा तिमिसंग जिन्दगी को सपना बुनेको थिए होला तर तिमि आफ्नो बाटो लाग्यौ मलाई दोबाटो मा छोडेर तर मैले कुनै बाटो रोज्न सकिन. यति वर्ष बित्यो तर पहिले तिमि प्रति जस्तो माया थियो त्यो माया अझ गाढा भए को छ यसमा मेरो कुनै स्वार्थ छैन यसो भनेर तिमि लाई प्रभाबित बनाउन खोजेको होइन त्यस्तो सोचेर मेरो माया को उपहास नगर किन भने मैले माया लाई पूजा सरि लिएको छु .तिम्रो त्यहाँ को समय मैले आफ्नो मोबाइलमा राखे को छु त्यो घडीको समय संगै मेरो जिन्दगी चलेको छ .पहिले देखि मैले भने कै हो  म तिम्लाई टाढै देखि माया गर्न चाहन्छु नदेखी नभेटी सधै जुनी भर लाई ..यसमा मेरो कुनै स्वार्थ छैन मैले तिमि बाट केहि अपेक्षा गरेको छैन ................यति भने मलाई अनुमति देउ ....यस्को अर्थ तिम्रो जिन्दगी लाई असजिलो तात्पर्य होइन म तिम्रो हरेक निर्णय अनि चाहना को सम्मान गर्न चाहन्छु ........अनि तिम्रो सफल अनि सुखी जीवन को लागि सुभकामना रहने छ सधै ......यो बिच मा जुन घटनाक्रमहरु मेरो सामुने आए मेरो यसले मलाई  र मेरो मुटु लाई हजार टुक्रा भए , मैले मेरो जीवन छताछुल्ल भएको पाए झै सम्म पनि आफैलाई समेट्न सकेको छैन न सक्छु नै . तिमि यस घटनाक्रम को प्रमुख पात्र भएर पनि  तिम्लाई घृणा गर्न नसक्नु मेरो कमजोरी हो या कुनै अर्को कुरा यसलाई तिमि जे नाम दिन सक्छौ  यसले तिम्लाई अलि असजिलो बानौछ कि भन्ने डर  छ मलाई कता कता .....त्यसको लागि मलाई माफ गर . तर तिम्लाई माया भने गरिरहन चाहन्छु तर कुना उपाय अनि माध्यम ले मलाई थाहा छैन जसले तिम्लाई असजिलो बनाउने आशय पनि होइन कदाचित होइन ......

 मलाई थाह छ मेरो पक्ष र तरिकाहरु  गलत छन . माया र युद्धमा  केहि गलत हुन्न भन्ने उक्ति आज मेरो मा आएर चरितार्थ भएको छ यो मेरो लागि माया पनि हो अनि युद्ध पनि तर फरक यति मात्र हो कि युद्ध अरु संग हुन्छ तर मेरो युद्ध आफै संग छ ....अनि यो पनि सत्य हो यो आफै संग को युद्ध मा सधै मेरो हार भएको छ ....अनि हार पछि पनि आफै संग को यो युद्ध निरन्तर छ अनि अविरल पनि . यो युद्ध को अन्त्य सायद यो एक मुठी सास को अवकास पछि मात्र हुन्छ त्यो पनि मित्यु संग को हार संगै. थाहा छैन यो सास ले कहिले सम्म साथ दिन्छ . मान्छेहरु धेरै बाँच्ने कामना गर्छन तर मलाई मेरो जीवन सजाय भएको छ, मलाई आफ्नै सास ले पोलिदिन्छ ,यो छटपटी , यो कहिले नटुंगिने पर्खाई अनि यो  पिडा सहन नसकिने हुन्छ कहिले काही यसबाट म उन्मुक्ति खोजिरहन्छु तर सधै असफल . कामना गर यो सासको डोरी चाडै चुडीयोस अनि म मुक्त हुन सकु यो सजाय बाट .....हुन त ढिलो चाडो यो इच्छा पनि पुरा होला मेरो तर यो तिमि प्रति को माया को अभिव्यक्ति, माया को चिनो हरु सधै लाई यो फेशबुक अनि इमेल का भित्ता हरुमा,, मेरो कम्पुटर को फोल्डर हरुमा रहने छन् पछि सम्म. मलाई लाग्छ यसले पकै पनि तिमीलाई जिस्कौदैन होला किन भने यी मेरा पक्ष हरु हून .......अनि गलत पनि तर तिम्लाई हानी नगर्ने खाल का .

Dear........ जिन्दगि मा तिमि संग मेरो धेरै नभए पनि केहि गुनासो हरु भने पक्कै छन् नै त्यो भने के भने तिमि ले मलाई केवल बिकल्प को रुप मा उपयोग गरयौ , तिमीले बाटो बदलिने निर्णय लियौ मलाई स्पस्ट नगरी, मलाई नसंझाई अनि जुन गलत तरिकाहरु अपनाईए मेरो चरित्र हत्या गरियो , मेरो आत्मा सम्मान लाई धुजा धुजा बनाएयो अरुको हाथ बाट यसले मेरो मुटु छिया छिया भएको छ यसले मलाई दिन रात चिथोर्ने गर्छ अनि म संग एउटै बिकल्प रहन्न  . म संग तिमीले दिएका केहि उपहार हरु छन् अनि त्यो उपहार को पनि गलत अर्थ निकालियो त्यसैले बारम्बार तिम्रो उपहार को मूल्य को कुरा गर्छु . हो तिम्रो केहि उपहार हरु मैले ग्रहण गरे तर मैले तिम्रो हाथ मा आफुलाई बेचेको होइन हो मैले तिम्लाई केहि मागे कै हो यस्को मलाई आवस्यकता थिएन तिम्ले पठाएका चिज किन्ने औकात त म संग पनि थियो  तर यस्को पछाडी पनि खास कारण थियो त्यो तिमीलाई आज स्पस्ट भन्न चाहन्छु त्यो के भने म माथि तिम्रो कति को विश्वास छ कि छैन ? यदि तिमीले दियौ भने तिमीले विश्वास गर्छौ भन्ने सोच मेरो थियो तिमि ले दियौ पनि अनि तिम्रो म माथि विश्वास रैछ भन्ने मलाई लाग्यो ...........जे होस् मैले तिमि बाट केहि लिएको छु त्यो सत्य नै हो तर मैले लिने उद्देश्य माथि उल्लेखित कुरा हून तर यसकै अर्कै नाम ले परिभाषित गरियो अनि मलाई घिन लाग्दो आछेप लगाइयो यसले मेरो मुटु छिया छिया भएको छ दुखेको घाऊ अझै दुखेको छ अनि यो ऋण को बोझ ले मलाई हरपल थिची रहन्छ मलाई हरपल जिस्काउछ किन भने तिमीले दिएका उपहार हरु हरपल मेरो आश पासमा छन् मलाई छुदै त्यसैले म यसबाट उन्मुक्त हुन चाहन्छु . तिम्रो ऋण नतिरी कतै मरे भने मेरो नर्क मा बास हुन्छ . मलाई यस बाट उमुक्ति देउ मेरो माया को उपहास नउडाउ मैले आफैलाई बेचेको होइन Dear.....मैले आफैलाई बेचेको होइन . तिमि ले मलाई माया नगरे पनि मेरो माया को यति मान राख . तिम्रो सामान को मूल्य म चुकाउछु तर तिम्रा उपहार हरु सधै म संग रहने छन् तिम्रो चिनो बनेर .....तर म माथि यति उपकार गर यो मेरो तिमि संग बिनम्र अनुरोध अनि बिन्ति छ   ...................मलाई विश्वास छ पक्कै पनि यसलाई मनन गर्ने छौ .........अनि आगामी दिन मा तिम्लाई पबित्र माया गर्न सकु यसले मेरो माया लाई धमिल्याएको छ त्यसैले यो काम भने तिम्ले गर्नै पर्छ अनि विश्वास छ गर्छौ पनि ...

    यसैगरी मेरो जिन्दगी को अविरल यात्रा चलेको छ बिना गन्तब्य . तिम्रा आफ्नो धेरै बिकल्प हरु छन् तर म निर्विकल्प या संसार को भिड म एक्लो ,निरिह अनि गन्तव्यहीन . आज सम्म तिमि धेरै अगाडी बढे पनि म त्यहि नै उभिएको छु जहाँ तिमीले छोडेर गएको थियौ त्यहि माया अनि त्यहि भावना लाई मुटुमा संगालेर थाहा छैन यो गन्तव्यहीन यात्रा कति लामो छ अनि यो भावना को अवसान कहिले हुन्छ सम्भावत: मित्यु बिना यो भावना पनि मर्ने छैन १ नटुंगिने पर्खाई लिएर हिडिरहने छु  . पाउनु गुमाउनु त भाग्य को खेल रैछ मेरो जीवन यस्तै भयो तर  तिमीलाई सुभकामन छ तिम्रो सुखद जीवन को लागि ........ 

उही तिम्रो मन नपराएको मान्छे ..........